Krótki rys historyczny

Nadleśnictwo Obłęże, pod pierwotną nazwą Gumieńce (do 1961 r.), jako jednostka administracyjna Lasów Państwowych utworzone zostało w 1945 r.
W skład Nadleśnictwa weszły dawne lasy prywatne średnich i wielkich majątków rolno - leśnych oraz lasy włościańskie przejęte na mocy Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych z dnia 20.01.1945 r. w sprawie wykonania dekretu PKWN z dnia 12.XII.1944 r. o przyjęciu niektórych lasów na własność Skarbu Państwa. Formalne przejęcie tych lasów i uregulowanie stanu posiadania nastąpiło w 1946 r.
Z okresu przedwojennego nie zachowały się żadne dokumenty, na podstawie których można byłoby obecnie wnioskować o sposobie organizacji i stopniu intensywności gospodarki leśnej. Stan przyjętych lasów wskazywał na różny poziom zagospodarowania i intensywność użytkowania uzależnioną często od indywidualnych potrzeb poszczególnych właścicieli.
 W 1946 r. Sekcja Urządzania Lasu Dyrekcji Lasów Państwowych Okręgu Bałtyckiego w Szczecinku opracowała przybliżoną tabelę klas wieku. Powierzchnia ogólna Nadleśnictwa wynosiła 9029,27 ha, w tym powierzchnia leśna 8448,00 ha, nieleśna 581,27 ha.
Na powierzchnię leśną składały się:
- halizny, zręby, płazowiny - 309 ha,
- drzewostany I kl.w. - 2543 ha,
- - „ - II kl.w. - 2641 ha,
- - „ - III kl.w. - 2277 ha,
- - „ - IV kl.w. - 389 ha,
- - „ - V kl.w. - 239 ha,
- - „ - VI i starszych kl.w. - 50 ha.
Dane powierzchniowe odnośnie dawnych stosunków własnościowych przedstawiały się następująco:
 lasy upaństwowione średniej i wielkiej własności majątkowej
i własności włościańskiej - 8171,69 ha,
 inne grunty (nieużytki, grunty porolne przekazane do zalesienia) - 857,58 ha.

Na podstawie przybliżonej tabeli klas wieku opracowano pierwszy plan cięć na okres od 1.10.1946 r. do 30.09.1951 r.
Plan ten określał następujące roczne zadanie w zakresie pozyskania:
- użytki rębne - powierzchnia 36 ha , miąższość 4800 m3 netto,
- czyszczenia - powierzchnia 120 ha , -- -- ,
- trzebieże - powierzchnia 76 ha , miąższość 1600 m3 netto,
- przygodne - -- - - „ - 345 m3 netto,
razem - 6745 m3 netto.
 W 1952 r. opracowany został plan prowizorycznego urządzenia lasu na okres od 1.01.1953 r. do 31.12.1962 r. W 1954 r., przeprowadzono rewizję użytkowania międzyrębnego, a w 1955 r. - rewizję użytkowania rębnego. W wyniku tych rewizji opracowano nowy 5-letni plan cięć na lata 1956-1960. W 1959 r. przeprowadzono ponownie rewizję użytkowania rębnego i ustalono zadania na 5-lecie 1961-1965 r.
 W 1967 r. Biuro Urządzania Lasu i Projektów Leśnictwa Oddział w Szczecinku opracowało plan definitywnego urządzenia lasu na okres od 1.10.1967 r. do 30.09.1977 r. Ogólna powierzchnia Nadleśnictwa wynosiła 10400,18 ha, w tym: leśna 9626,91 ha, nieleśna 773,27 ha.

Z uwagi na zdecydowaną przewagę siedlisk borowych wiodącą rębnią była rębnia zupełna.
Na siedliskach Bśw i BMśw stosowano rębnię Ia, o szerokości działek 60-80 m i maksymalnej powierzchni do 6,00 ha. Na siedliskach Bw, BMw, Ol drzewostany użytko-wano rębnią Ib, o szerokości działek 40-60 m i maksymalnej powierzchni do 4,00 ha. W drzewostanach na siedliskach lasowych zasadniczą rębnią była rębnia IIa, o szerokości pasa manipulacyjnego do 90 m i maksymalnej powierzchni do 6,00 ha. Przy rębniach zupeł-nych stosowano 3-4 letni nawrót cięć, natomiast w rębni częściowej 10-20 letni okres odnowienia.

Przy wykonywaniu odnowień i zalesień otwartych stosowano na ogół sadzenie w pasy oraz w niektórych przypadkach (na słabszych siedliskach) siew.
Na podstawie Zarządzenia Nr 31 Naczelnego Dyrektora Lasów Państwowych z dnia 14.06.1973 r. w sprawie likwidacji jednostek podległych OZLP w Szczecinku, z dniem 1.07.1973 r. włączono Nadleśnictwo Obłęże do Nadleśnictwa Warcino, tworząc w ramach tego Nadleśnictwa obręb Obłęże.
 W 1976 r. BULiGL O/Szczecinek dokonało I rewizji urządzania lasu, w wyniku której opracowano operat urządzeniowy na okres od 1.10.1976 r. do 30.09.1986 r.
Ogólna powierzchnia obrębu Obłęże wynosiła 10603,59 ha, w tym powierzchnia leśna - 9797,79 ha, nieleśna - 805,80 ha.
W omawianym okresie gospodarczym użytkowanie rębne prowadzono w większości zgodnie z wytycznymi zawartymi w obowiązujących zasadach zagospodarowania lasu. Pewne odstępstwa w użytkowaniu rębnym nastąpiły w związku z wystąpieniem pod koniec lat 70-tych
szkód od okiści, a na początku lat 80-tych szkód od wiatru, brudnicy mniszki i szkodników wtórnych.
Zadaniem priorytetowym było wówczas sanitarne porządkowanie lasu. Wstrzymano niektóre zręby planowe, a użytkowanie międzyrębne polegało głównie na wykonywaniu cięć sanitarnych. Dużo było użytków przygodnych.

 W 1985 r. BULiGL O/Szczecinek opracowało plan II rewizji urządzenia lasu na okres od 1.01.1985 r. do 31.12.1994 r.
Powierzchnia obrębu wg stanu na 1.01.1985 r. wynosiła 10629,47 ha w tym: leśna - 9885,32 ha, nieleśna - 744,15 ha..

Odstępstwa od wytycznych zawartych w planach użytkowania rębnego i przedrębnego związane były z porządkowaniem stanu sanitarnego lasu po wcześniejszej gradacji brudnicy mniszki oraz po licznych wiatrołomach i śniegołomach. Znacznie przekroczono użytki prze-drębne a ograniczono wykonanie zrębów planowych. Rozmiar użytków przygodnych prze-drębnych wynosił 37% miąższości grubizny pozyskanej we wszystkich użytkach przedręb-nych.
 W 1995 r. opracowany został plan III rewizji urządzenia lasu na okres 1.01.1996 r. do 31.12.2005 r. Według stanu na 1.01.1996 r. powierzchnia obrębu Obłęże wynosiła 11258,19 ha, w tym:
- grunty leśne zalesione i niezalesione - 10265,20 ha,
- grunty związane z gospodarką leśną - 286,43 ha,
- grunty nieleśne - 706,56 ha.
W okresie 10-lecia wykonano:
 użytkowanie rębne:
 powierzchniowo - na plan 1475 ha wykonano 1459 ha tj. 99%;
 miąższościowo - na plan 280519 m3 wykonano 258394 m3 tj. 92%;
 użytkowanie przedrębne:
 powierzchniowo - na plan 7385 ha wykonano 7104 ha tj. 96%;
 miąższościowo - na plan 180012 m3 wykonano 160498 m3 tj. 89%;
w tym:
 czyszczenia - na plan 2351 m3 wykonano 1204 m3 tj. 51%;
 trzebieże (z użyt.przyg.) - na plan 177661 m3 wykonano 159294 m3 tj. 90%;
 ogółem użytkowanie główne:
 powierzchniowo - na plan 8860 ha wykonano 8563 ha tj. 97%;
 miąższościowo - na plan 460531 m3 wykonano 418892 m3 tj. 91%.
W użytkach przedrębnych użytki przygodne stanowiły 36%.
W minionym okresie wycięto 11,42 ha zrębów sanitarnych poza planem, z pozyska-niem 2047 m3grubizny netto. Były to głównie drzewostany na gruntach porolnych opanowane przez hubę korzeniową, zaatakowane przez przypłaszczka.
 W 2005 r. opracowany został plan IV rewizji urządzenia lasu na okres od 1.01.2006 r. do 31.12.2015 r. Według stanu na 1.01.2006 r. powierzchnia obrębu Obłęże wynosiła 11275,9993 ha, w tym:
- grunty leśne zalesione i niezalesione - 10487,9779 ha,
- grunty związane z gospodarką leśną - 306,9502 ha,
- grunty nieleśne - 481,0712 ha.
Analiza wykonania zadań z tego okresu przedstawiona jest w dziale „Wyniki analizy gospodarki leśnej za okres obowiązywania dotychczasowego planu urządzenia lasu".
 W latach 2014 – 2015 wykonano prace związane z V rewizją urządzenia lasu, które stały się podstawą do opracowania niniejszego planu.
Obręb Warcino
Nadleśnictwo Warcino jako samodzielna jednostka administracyjna powstało w 1950 r. Od roku 1945 do 1950 gospodarkę na tym obszarze prowadziło Nadleśnictwo Przytocko z siedzibą w Warcinie.
W skład Nadleśnictwa weszły głównie upaństwowione lasy wielkiej własności prywatnej. Ich sposób zagospodarowania w okresie przedwojennym był zróżnicowany, zależ-ny od indywidualnych potrzeb poszczególnych właścicieli. Różna też była intensywność użytkowania. W miejscach dostępnych wycinano drzewostany dużymi zrębami, z pominięciem ładu przestrzennego i czasowego. Drzewostany trudno dostępne użytkowano najczęściej posztucznie, wybierając z nich gatunki cenne, głównie dąb i buk.
Zręby odnawiano przeważnie sosną z ewentualną domieszką gatunków liściastych. Na części obrębu istniał już w okresie przedwojennym podział powierzchniowy. W terenie równym był to podział sztuczny, oparty na istniejącej sieci dróg i linii; w terenie bardziej urozmaiconym
granicami oddziałów były w zasadzie drogi i cieki wodne. Powierzchnia oddziałów wahała się w granicach 35-40 ha, kształt zbliżony do kwadratu.
 W 1950 roku dla utworzonego Nadleśnictwa Warcino przeprowadzono prowizoryczne urządzanie lasu. Powierzchnia ogólna Nadleśnictwa wynosiła 4692 ha. W tym okresie opracowany został również przez Zakład Gleboznawstwa Uniwersytetu Poznańskiego operat glebowy.
Prowizoryczny plan urządzenia lasu obejmował okres od 1.01.1951 r. do 31.12.1960 r.
Roczny rozmiar użytkowania zaplanowano w wysokości:
- użytki rębne - 52,00 ha, z miąższością 9973 m3 netto ,
- czyszczenia - 53,39 ha,
- trzebieże - 164,30 ha, z miąższością 2496 m3 netto,
- przygodne - z miąższością 885 m3 netto.
Użytkowanie rębne do roku 1955 prowadzone było w większości według założeń pla-nu. W 1955 r., po rewizji użytkowania rębnego i przedrębnego, opracowano 5-letni plan cięć na lata 1956-1960, w którym zmieniono sposoby użytkowania rębnego i lokalizację zrębów. Zmiany polegały głównie na zastosowaniu w lasowych typach siedliskowych rębni częścio-wej, a na siedliskach borowych - rębni zupełnej znormalizowanej i poszerzonej.
Planowany roczny rozmiar prac odnowieniowych wynosił około 105 ha, odnawiano zaś 96 ha. W odnowieniach sztucznych przeważała sosna.
 W 1962 roku Biuro Urządzania Lasu i Projektów Leśnictwa Oddział w Szczecinku wykonało definitywne prace urządzeniowe, w wyniku których opracowano plan urzą-dzenia lasu na okres od 1.10.1962 r. do 30.09.1972 r.
Ogólna powierzchnia Nadleśnictwa wynosiła 5920,24 ha, w tym powierzchnia leśna 5501,97 ha, nieleśna 418,27 ha.
Prowadzono zrębowy i zrębowo - przerębowy sposób użytkowania.
Na siedliskach Bśw i BMśw stosowano rębnię Ia, o szerokości działek 60-80 m i powierzchni 4-6 ha. Na siedliskach LM, Lśw, Lw, OlJ drzewostany użytkowano rębnią IIa, o szerokości pasa manipulacyjnego ok. 90 m i powierzchni do 6 ha. Wyjątek stanowiły drzewostany świerkowe, które użytkowano rębnią zupełną. Przy rębni zupełnej stosowano 4-5 letni nawrót cięć, przy częściowej (Rb II) 10-20 letni okres odnowienia.
 W 1971 r. BULiGL O/Szczecinek dokonało I rewizji urządzania lasu i opracowało plan na okres od 1.10.1971 r. do 30.09.1981 r.
Ogólna powierzchnia wynosiła 5947,76 ha, w tym powierzchnia leśna - 5470,80 ha, nieleśna - 476,96 ha.
W omawianym okresie gospodarczym użytkowanie rębne prowadzono w większości zgodnie z wytycznymi zawartymi w planie.
1.07.1973 r. obszar Nadleśnictwa Warcino przemianowany został na obręb Warcino. Od tego czasu w skład Nadleśnictwa Warcino wchodziły obręby: Obłęże i Warcino.
1.01.1976 r. na podstawie Zarządzenia Nr 72 Naczelnego Dyrektora Lasów Państwo-wych z dnia 20.12.1975 r. zlikwidowano Nadleśnictwo Polanów i cały obszar tego Nadleśnic-twa pod nazwą obręb Polanów wszedł w skład Nadleśnictwa Warcino.
W latach 1976 i 1977 wprowadzono w Nadleśnictwie Warcino eksperymentalny po-dział administracyjny, polegający na rezygnacji z leśnictw i utworzeniu zakładów gospodarki leśnej. Kierownikom tych zakładów podlegali leśniczowie d/s zagospodarowania lasu, leśni-czowie d/s użytkowania lasu, leśniczowie d/s spedycji i transportu drewna, leśniczowie tech-nolodzy, podleśniczowie i gajowi. Zakłady obejmowały swym zasięgiem powierzchnię 3-4 leśnictw. Podział ten nie sprawdził się i z dniem 1.01.1978 r. wrócono do dawnego po-działu, opartego na leśnictwach.
Na podstawie Zarządzenia Naczelnego Dyrektora Lasów Państwowych z dnia 10.11.1978 r. w sprawie dostosowania granic OZLP do podziału administracyjnego kraju do Nadleśnictwa Warcino włączono obręb Przytocko. Obręb Przytocko powstał w wyniku podzielenia Nadleśnictwa Przytocko na obręb Przytocko - włączony do Nadleśnictwa Warcino i obręb Tursko - włączony do Nadleśnictwa Dretyń. Ostatecznie powyższe zarzą-dzenie podporządkowuje Nadleśnictwu Warcino obręby: Obłęże, Warcino, Polanów i Przytocko.
Z dniem 1.01.1979 r. do obrębu Polanów przyłączono leśnictwo Ostrowiec z obrębu Żukowo, Nadleśnictwa Sławno (Zarządzenie Nr 21 Dyrektora OZLP w Szczecinku z dnia 9.12.1978 r.). Leśnictwo Ostrowiec organizacyjnie było związane z Nadleśnictwem Warcino do 31.12.1981 r. Na podstawie Zarządzenia Nr 19 Dyrektora OZLP z dnia 31.12.1981 r. przekazano je ponownie do Nadleśnictwa Sławno.
Z dniem 31.12.1982 r. ulega likwidacji obręb Przytocko przez włączenie go do obrębu Warcino (Zarządzenie Nr 4 Dyrektora OZLP z dnia 21.07.1982).
1.03.1983 r. na podstawie Zarządzenia Nr 9 Dyrektora OZLP z dnia 28.02.1983 r. w ramach Nadleśnictwa Warcino utworzono samodzielny obręb Polanów, który 1.01.1984 r. przekształcony został ponownie w Nadleśnictwo Polanów i wyłączony z Nadleśnictwa Warcino na mocy Zarządzenia Nr 23 Naczelnego Dyrektora Lasów Państwowych z dnia 14.10.1983 r.

 W latach 1984 i 1985 przeprowadzone zostały prace urządzeniowe związane z II re-wizją, w wyniku których opracowano plan na okres od 1.01.1985 r. do 31.12.1994 r.
Powierzchnia obrębu Warcino według planu II rewizji wynosiła 8979,12 ha, w tym: leśna - 8325,11 ha, nieleśna - 654,01 ha.
Znaczne odstępstwa w wykonaniu planów w zakresie użytkowania lasu nastąpiły z powodów podobnych jak w obrębie Obłęże. Tu również zadaniem pierwszoplanowym było porządkowanie stanu sanitarnego lasu po gradacji brudnicy mniszki, wiatrołomach i śniego-łomach. Nadleśnictwo zmuszone było do zaniechania niektórych zadań planowych i likwida-cji skutków klęsk jakie nawiedziły w tym okresie Nadleśnictwo.
 W 1995 opracowany został plan III rewizji urządzenia lasu na okres od1.01.1996 r. do 31.12.2005 r.
Według stanu na 1.01.1996 r. powierzchnia obrębu Warcino wynosiła 9249,93 ha, w tym:
 grunty leśne zalesione i niezalesione - 8470,11 ha,
 grunty związane z gospodarką leśną - 234,68 ha,
 grunty nieleśne - 545,14 ha.
W okresie 10-lecia wykonano:
 użytkowanie rębne:
 powierzchniowo - na plan 1132 ha wykonano 1183 ha tj. 105%;
 miąższościowo - na plan 215440 m3 wykonano 207203 m3 tj. 96%;
 użytkowanie przedrębne:
 powierzchniowo - na plan 5857 ha wykonano 5651 ha tj. 96%;
 miąższościowo - na plan 149751 m3 wykonano 178878 m3 tj. 119%;
w tym:
 czyszczenia - na plan 1364 m3 wykonano 2791 m3 tj. 205%;
 trzebieże z przyg. - na plan 148387 m3 wykonano 176089 m3 tj. 119%.
 Ogółem użytkowanie główne:
 powierzchniowo - na plan 6989 ha wykonano 6834 ha tj. 98%;
 miąższościowo - na plan 365191 m3 wykonano 386081 m3 tj. 97%.
W użytkach przedrębnych użytki przygodne stanowiły 27%.
Z przyczyn sanitarnych w minionym okresie wykonano 4,50 ha zrębów sanitarnych poza planem z pozyskaniem 2488 m3 grubizny netto. Był to drzewostan świerkowy zaatakowany przez kornika drukarza.
 W 2005 r. opracowany został plan IV rewizji urządzenia lasu na okres od 1.01.2006 r. do 31.12.2015 r. Według stanu na 1.01.2006 r. powierzchnia obrębu Warcino wynosi-ła 9328,9880 ha, w tym:
- grunty leśne zalesione i niezalesione - 8564,5300 ha,
- grunty związane z gospodarką leśną - 248,9565 ha,
- grunty nieleśne - 515,5015 ha.
Analiza wykonania zadań z tego okresu przedstawiona jest w dziale „Wyniki analizy gospodarki leśnej za okres obowiązywania dotychczasowego planu urządzenia lasu".
 W latach 2014 – 2015 wykonano prace związane z V rewizją urządzenia lasu i opra-cowano niniejszy plan.