Wydawca treści
MAŁA RETENCJA NIZINNA
Nadleśnictwo Warcino brało udział w projekcie pn.:
"Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych"
Planowany okres realizacji: 2016-2023 r.
Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe
Celem projektu jest wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu
w nizinnych ekosystemach leśnych.
Cele uzupełniające:
- odbudowa cennych ekosystemów naturalnych, a tym samym pozytywny wpływ na ochronę różnorodności biologicznej;
- ocena skutków przyrodniczych wykonywanych zadań realizowana poprzez prowadzenie monitoringu porealizacyjnego wybranych zadań adaptacyjnych.
Podejmowane działania były ukierunkowane na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych takich jak: niszczące działanie wód wezbraniowych, powodzie i podtopienia, susza i pożary.
W ramach projektu realizowane zostały inwestycje związane z:
• budową, przebudową, odbudową i poprawą funkcjonowania zbiorników małej retencji, wraz z niezbędną infrastrukturą umożliwiającą czerpanie wody do celów przeciwpożarowych przez jednostki PSP;
• budową, przebudową, odbudową i poprawą funkcjonowania małych urządzeń piętrzących w celu spowolnienia odpływu wód powierzchniowych oraz ochrony gleb torfowych;
• adaptacją istniejących systemów melioracyjnych do pełnienia funkcji retencyjnych z zachowaniem drożności cieku dla ryb;
• przeciwdziałaniem nadmiernej erozji wodnej – np. poprzez zabezpieczanie brzegów i stoków;
• przebudową i rozbiórką obiektów hydrotechnicznych niedostosowanych do wód wezbraniowych (mostów, przepustów, brodów).
O oddziaływaniu obiektów retencyjnych decyduje nie ich wielkość, ale liczba urządzeń w zlewni, co przekłada się na ich efektywność na dużą skalę. Budowane były w większości małe obiekty/budowle o prostej konstrukcji z zastosowaniem materiałów naturalnych. Ponieważ obiekty te spełniają głównie funkcje ekologiczne – z założenia są przyjazne dla środowiska. Wszystkie projektowane budowle zostały dostosowane do lokalnych warunków przyrodniczo-krajobrazowych, w tym w taki sposób, aby umożliwić swobodne przemieszczanie się organizmów wodnych.
Zasięg realizacji projektu pn. "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych"
Mapa 1. Nadleśnictwa realizujące projekt
Efekty
Za najistotniejszy, mierzalny efekt projektu uznano przede wszystkim retencjonowanie wody. Nie mniej ważny jest również wpływ małej retencji na ochronę przyrody: zbiorniki powstałe w ramach projektu nie tylko przyczyniają się do poprawy bilansu wodnego i uwilgotnienia siedlisk leśnych, lecz także stały się ważną ostoją wodnej fauny i flory, służą jako wodopoje dla leśnych zwierząt i pełnią funkcje biofiltrów.
Osiągnięte wskaźniki:
- objętość retencjonowanej wody: 2 544 674,61 mln m³
- pojemność obiektów małej retencji: 3 985 194,74 mln m³
- liczba obiektów piętrzących wodę lub spowalniających jej odpływ: 1 349 szt.
Wartość projektu
Całkowity koszt realizacji projektu: 246 495 660,08 zł
Kwota wydatków kwalifikowalnych: 191 222 163 zł
Kwota dofinansowania z funduszy europejskich: 162 538 838,55 zł
W ramach projektu tj. „działania z zakresu małej retencji", Nadleśnictwo Warcino zrealizowało dwa poddziałania (Budowa lub modernizacja zbiorników) jak niżej:
1. Budowa drewnianej zastawki na rowie odwadniających w Leśnictwie Pustowo.
Lokalizacja: Gmina Kępice, obręb administracyjny Nowy Chorów, działki nr 150/4, 150/3 (adres leśny: Obręb Warcino, Leśnictwo Pustowo, oddz. 150 i, 150 k). Planowana ilość wody do zretencjonowania: 3000 m3 .
Sposób realizacji zadania: budowa drewnianej zastawki na rowie
odwadniającym oraz umocnienie brzegów rowu za i przed zastawką.
2. Modernizacja zbiornika retencyjnego w Leśnictwie Podgóry.
Lokalizacja: Gmina Kępice, obręb administracyjny Mzdowo, działka nr 216, (adres leśny: Obręb Warcino, Leśnictwo Podgóry, oddz. 216 c).
Planowana ilość wody do zretencjonowania:17000 m3 .
Sposób realizacji zadania: Odbudowa zniszczonego mnicha i grobli, umacnianie rowów.
Najnowsze aktualności
Projekt LIFE+ Podkowiec Towers
Projekt LIFE+ Podkowiec Towers
O Projekcie LIFE+ Podkowiec Towers
W Europie Środkowej i Wschodniej część gatunków nietoperzy wymienionych w załącznikach Dyrektywy Siedliskowej UE jest zagrożona pogarszającymi się warunkami środowiska. Maleje dostępności schronień, rosną odległości pomiędzy miejscami rozrodu a żerowiskami. Fragmentacja krajobrazu i zanikanie ciągów drzew i krzewów, służących jako trasy przelotu, ogranicza możliwości bezpiecznego przemieszczania się. Sztuczne oświetlenie latarni ulicznych i reflektorów zakłóca bezpieczny wylot ze schronień, jak również negatywnie wpływa na dostępność pożywienia. Dochodzi do tego płoszenie związane z obecnością ludzi w kryjówkach podziemnych, jakimi są np. jaskinie, służące nietoperzom zarówno podczas rozrodu, jak i zimowej hibernacji.
Stąd międzynarodowe działania podejmowane w ramach projektu LIFE+ Podkowiec Towers stanowią odpowiedź na konkretne zagrożenia nietoperzy. Misją projektu jest utrzymanie i poprawa stanu ochrony nietoperzy w regionie Europy Środkowo-Wschodniej oraz propagowanie proaktywnych działań na rzecz ich zachowania.
Podkowiec mały (Rhinolophus hipposideros) wybrany został gatunkiem flagowym dla Projektu, ponieważ występuje w całym obszarze projektu i łączy się z nim historia udanych działań ochronnych, których zakres jest powszechnie znany i akceptowany przez społeczeństwo.
CELE PROJEKTU
Cel 1: Zabezpieczenie i poprawa warunków stanowisk o dużym znaczeniu dla nietoperzy
- poprawa stanu schronień rozrodczych i zimowych w 18-tu obszarach Natura 2000 w czterech krajach
- polepszenie stanu siedlisk żerowiskowych w 6-ciu obszarach Natura 2000 w Polsce i Słowacji
- ograniczenie konfliktów na linii człowiek-nietoperze w czterech krajach
Cel 2: Przejście w ochronie nietoperzy od podejścia reaktywnego do proaktywnego.
- tworzenie, na terenach wolnych od barier przestrzennych i nienarażonych na negatywne wpływy antropogeniczne (duże, zwarte obszary leśne) siedlisk, które zaspokajają całoroczne potrzeby zagrożonych gatunków nietoperzy
- prewencyjne zapewnienie alternatywnych schronień dla gatunków wymagających przestrzeni do lotu w zasiedlanych obiektach (podkowiec mały, nocek orzęsiony, nocek duży) w pobliżu 10-ciu zagrożonych kolonii rozrodczych w Polsce
- stworzenie 36-ciu nowych schronień i poprawa warunków siedliskowych w 10-ciu schronieniach w Słowacji
- zapewnienie populacjom nietoperzy możliwości ekspansji na nowe tereny
- stworzenie warunków do dyspersji kolonii rozrodczych
Cel 3: Wzmocnienie instytucjonalnego wsparcia w ochronie nietoperzy
- pozyskanie akceptacji społecznej oraz stymulacja oczekiwań społecznych w zakresie proaktywnych działań w ochronie nietoperzy
- zwiększanie świadomości i wiedzy osób mających w swojej pracy styczność z nietoperzami i mających poprzez swoje decyzje wpływ na stan ich ochrony
- poszerzanie zdolności osób i instytucji zaangażowanych w ochronę nietoperzy
- promowanie, opartych o rzeczywiste potrzeby przyrodnicze, kompleksowych rozwiązań w zakresie kompensacji oraz łagodzenia wpływu i skutków inwestycji
- zaangażowanie różnych instrumentów finansowych w drobne, ale istotne działania lokalne
- stymulacja kontynuacji i powielania działań projektu
TERENY REALIZACJI PROJEKTU
Projekt będzie realizowany w następujących państwach i regionach:
- Polska – Dolnośląskie, Opolskie, Małopolskie, Śląskie, Podkarpackie
- Republika Czeska – Stredni Morava, Severovychod
- Rumunia – Sud-Vest Oltenia, Vest
- Słowacja – Stredne Slovensko, Vychodne Slovensko
CO POWSTAJE W POLSCE
Nietoperze coraz rzadziej zamieszkują nasze domy. Nowoczesne technologie nie sprzyjają ich obecności. Starych, dostępnych budynków jest coraz mniej, a wokół tych, które pozostały powstają bariery uniemożliwiające bezpieczny przelot na żerowiska. Dla gatunków takich jak podkowiec mały, nocek duży czy nocek orzęsiony, w naszej strefie klimatycznej i w silnie zmienionym ręką człowieka środowisku, oznacza to rychłą utratę większości miejsc rozrodu, a co za tym idzie – widmo wyginięcia całych populacji. Chyba, że… doceniając rolę nietoperzy w naszym otoczeniu i pragnąc je ratować – zaczniemy budować domy specjalnie dla nich. Domy dokładnie takie, jakich potrzebują i zlokalizowane dokładnie tam, gdzie będzie to dla nich najlepsze.
Na terenach leśnych południowej Polski powstaje dziesięć specjalnie zaprojektowanych wież dla nietoperzy, w których doskonałe warunki znajdą nie tylko podkowce małe i wymienione wyżej nocki, ale również inne gatunki tych ssaków występujące w naszym kraju. Wieżom towarzyszyć będzie infrastruktura, wzbogacająca otaczające siedliska w kryjówki nocne, kwatery przejściowe i zimowiska. W działania prowadzone przez partnerów projektu – PTPP „pro Natura” i Lasy Państwowe, angażują się również miejscowe społeczności, dla których realizowany jest szereg działań edukacyjnych. Uruchomiony został program umożliwiający pozyskiwanie (w drodze konkursów) funduszy na realizacje lokalnych działań w zakresie ochrony nietoperzy.
BENEFICJENCI
Partnerstwo projektowe obejmuje pięć podmiotów z Polski, Czech, Rumunii i Słowacji:
- Polskie Towarzystwo Przyjaciół Przyrody "pro Natura" (koordynator projektu),
- Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych (DGLP),
- Czeskie Towarzystwo Ochrony Nietoperzy (Česká společnost pro ochranu netopýrů - ČESON),
- Stowarzyszenie centrum badań i ochrony nietoperzy w Rumunii (Centrul pentru Cercetarea și Conservarea Liliecilor - CCCL),
- Towarzystwo Ochrony Nietoperzy na Słowacji (Spoločnosť pre ochranu netopierov na Slovensku - SON).
WIĘCEJ MATERIAŁÓW
Więcej informacji: www.lifepodkowiectowers.pl www.fb.com/KrainaPodkowca
Facebook: https://www.facebook.com/KrainaPodkowca/?locale=pl_PL
