Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
Rozpoczynamy ochronę starolasów
Rozpoczynamy ochronę starolasów
Ochrona starolasów to inicjatywa Ministerstwa Klimatu i Środowiska, mająca na celu zabezpieczenie najcenniejszych drzewostanów w Polsce. Lasy Państwowe realizują projekt zgodnie z wytycznymi ministerstwa, uwzględniając dostępne dane oraz specyfikę polskich lasów.
Czym są starolasy według Ministerstwa Klimatu i Środowiska?
Starolasy to takie drzewostany lub obszary lasu, które składają się z rodzimych gatunków drzew. Ich struktura rozwinęła się głównie w wyniku naturalnych procesów i ma dynamikę odpowiadającą późnym fazom rozwojowym drzewostanów, takich jak w lasach pierwotnych lub nieużytkowanych. Oznaki wcześniejszej działalności ludzkiej terenach starolasach mogą być widoczne, ale powinny stopniowo zanikać albo być ograniczone, by nie zakłócać naturalnych procesów zachodzących w lasach. Szczegółowe gatunki i kryteria uznania za starolas podano w Wytycznych i Rekomendacjach Ogólnopolskiej Narady o Lasach. Docelowo forma prawna ochrony starolasów zostanie ujęta w ustawie o ochronie przyrody.
źródło: Oficjalny artykuł --> kliknij tutaj.
Czy ochrona obejmuje również lasy iglaste?
Kryteria ochrony pozwalają na objęcie starolasów różnego typu, w tym drzewostanów iglastych, które spełniają wymogi wiekowe i strukturalne. Jednocześnie zwraca się uwagę na konieczność przebudowy lasów na niewłaściwych siedliskach, co pozwala na długoterminowe zachowanie ich wartości przyrodniczej.
Co dalej?
Wprowadzenie ochrony starolasów to proces wieloetapowy. Od stycznia 2025 r. zabezpieczono pierwsze obszary, a plan na najbliższe lata zakłada weryfikację terenową oraz rozszerzenie ochrony do 2% powierzchni lasów w Polsce do 2026 r. W projekcie uwzględniono zarówno wymogi Unijnej Strategii na rzecz Bioróżnorodności, jak i realia polskich lasów, gdzie większość drzewostanów nosi ślady historycznej ingerencji człowieka.
Ochrona starolasów to projekt Ministerstwa Klimatu i Środowiska, realizowany z udziałem Lasów Państwowych, który przyczyni się do zachowania polskiej przyrody dla przyszłych pokoleń.
